Εκστρατεία Ελεύθερη & Ασφαλής οδήγηση

Στα τεκμήρια της ενότητας Κοινωνικές & εκπαιδευτικές εκδηλώσεις, ελεύθερη & ασφαλής οδήγηση που ακολουθούν, ο αναγνώστης έχει τη δυνατότητα να δει και να διαβάσει για την επική και μακροχρόνια πρωτοβουλία της ΛΕΜΟΤ, που είχε στόχο την επίλυση μιας σειράς χρόνιων προβλημάτων οδικής ασφάλειας που ταλαιπώρησαν στο παρελθόν τους Έλληνες μοτοσυκλετιστές. Πρόκειται για την μεγαλύτερη σε διάρκεια δράση της ΛΕΜΟΤ από ιδρύσεώς της.

Λόγω της πυκνότητας των γεγονότων η παρουσίαση γίνεται ανά μήνα, από το παλιότερο δημοσίευμα προς το νεότερο, καλύπτοντας με λίγα κενά μια περίοδο 14ων ετών (1992-2006). Μια διευκρίνιση: η εκστρατεία «Ελεύθερη και ασφαλής Οδήγηση» ξεκίνησε το 1991 υπό την προεδρία του Γιάννη Εφραιμίδη και σύμφωνα με την πρόταση του Θεόδωρου Γαζούλη[1] προς το Δ.Σ. της ΛΕΜΟΤ. Ολοκληρώθηκε μετά από 4 χρόνια, στο τέλος του 1995 με τη λήξη της θητείας του Δ.Σ. υπό την προεδρία του Θεοδόση Τεμζελίδη. Τα δημοσιεύματα μετά το 1995 είναι απότοκο δύο γεγονότων, α) των δικαστικών αποφάσεων που είχαν εκδοθεί την τετραετία που προηγήθηκε, και β) των αποφάσεων που συνέχισαν να εκδίδονται λόγω της συνέχισης των προσφυγών του Θ. Γαζούλη ως νομικού σύμβουλου της ΜΟΤΟΕ.

Πέραν των κινητοποιήσεων με τις πορείες που είδαμε σε άλλη υποενότητα, αυτή τη φορά η ΛΕΜΟΤ κατέφυγε στη θεραπεία των προβλημάτων δια της νομικής οδού. Επρόκειτο για μια χρονοβόρα σταυροφορία μεγάλης διάρκειας της λέσχης και των υποστηρικτών της, ώστε να οδηγηθούν στη δικαιοσύνη όσοι με πράξεις ή παραλείψεις τους επηρέαζαν την οδική ασφάλεια του σ υ ν ό λ ο υ. Επί σειρά ετών κατατίθεντο προσφυγές κατά άδικων νόμων και διατάξεων ή κατά των παράνομων πρωτοβουλιών δημοτικών αρχόντων να επιβάλλουν απαγορεύσεις κυκλοφορίας στο Δήμο τους, ή να γεμίσουν τους δρόμους σαμαράκια. Σε όλες τις περιπτώσεις το πρόσχημα ήταν η οδική ασφάλεια, ένας ισχυρισμός που αποδείχθηκε στην πράξη ότι είχε ακριβώς τα αντίθετα αποτελέσματα και που τελικά οδηγούσε στην οδική αν-ασφάλεια.

1991: Ο τότε πρόεδρος της ΛΕΜΟΤ Γ. Εφραιμίδης και ο Θ. Γαζούλης ως νομικός υπεύθυνος της εκστρατείας «Ελεύθερη και ασφαλής Οδήγηση», είχαν συναντηθεί με τον αρμόδιο αντιδήμαρχο του δήμου Αθηναίων κ. Μοσχονά, ώστε να διευθετηθούν οι λεπτομέρειες του προγράμματος για την κατασκευή δωρεάν θέσεων στάθμευσης δικύκλων, το οποίο υλοποιήθηκε την ίδια χρονιά. Όμοιο πρόγραμμα καταρτίστηκε και πραγματοποιήθηκε, επίσης με τη συμβολή της ΛΕΜΟΤ, στο Δήμο Δάφνης επί δημαρχίας κ. Μπάμπη Σαραντόπουλου[2].

1992: Η ΛΕΜΟΤ ανακοινώνει επίσημα την πρότασή της για την εκστρατεία με τίτλο: «Ελεύθερη και ασφαλής Οδήγηση»[3]. Στόχος η ελεύθερη και ασφαλής κυκλοφορία των δικύκλων. Έτσι άρχιζε ο πολύχρονος, σοβαρός και εμπεριστατωμένος αγώνας για την επίλυση ζητημάτων οδικής ασφάλειας. Αυτό έγινε εφικτό με δύο τρόπους: α) μέσω παρεμβάσεων στους αρμόδιους φορείς και υπηρεσίες της διοίκησης, όσο κι αν αυτές φαινόταν και είχαν πράγματι αποσυνδεθεί από το σύγχρονο περιβάλλον των πόλεων και ταυτόχρονα αδυνατούσαν να αντιληφθούν τη χρησιμότητα των δικύκλων, και β) μέσω της αξιοποίησης των δυνατοτήτων που παρείχε η δικαστική προστασία. Υπεύθυνος είχε οριστεί ήδη από το 1991 ο Θεόδωρος Γαζούλης, δικηγόρος, δραστήριο μέλος της ΛΕΜΟΤ και τότε νομικός σύμβουλος της ΜΟΤΟΕ.

Λόγω της σπουδαιότητας των νομικών προηγούμενων και πέραν των δημοσιευμάτων-αποδελτιώσεων από τον μοτοσυκλετιστικό τύπο της εποχής που υπάρχουν στην παρούσα ενότητα, αναφέρονται συγκεντρωτικά κι επιγραμματικά τα επιτεύγματα της εκστρατείας «Ελεύθερη και ασφαλής Οδήγηση». Αυτά έγιναν πραγματικότητα χάριν της μαχητικής διάθεσης της ΛΕΜΟΤ, των υποστηρικτών της και του Θ. Γαζούλη.

1993[4]: Πραγματοποιήθηκε το πρώτο ξήλωμα παράνομων ‘’σαμαριών’’. Απαγγέλθηκε η πρώτη κατηγορία κατά εργολάβου για «παγίδα» στο οδόστρωμα[5]. Για πρώτη φορά απαλλάχθηκαν από τέλη κυκλοφορίας όλα τα δίκυκλα έως 785c.c. Συνομιλητής του Θ. Γαζούλη ο υφυπουργός οικονομικών Δημήτρης Γεωργακόπουλος, Υπουργός Οικονομικών ο Γεώργιος Γεννηματάς (13/10/1993-25/2/1994).

1994: Επιτεύχθηκε η πρώτη απόφαση του Συμβουλίου της Επικράτειας (στο εξής ΣτΕ) για αφαίρεση πινακίδων απαγόρευσης διέλευσης δικύκλων. Η πρώτη ακύρωση απαγόρευσης είναι γεγονός συνταρακτικό. Δημοσιεύεται σε όλο τον μοτοσυκλετιστικό τύπο της εποχής[6].

1995: Επιτεύχθηκε η δεύτερη απόφαση του ΣτΕ για αφαίρεση πινακίδων απαγόρευσης διέλευσης δικύκλων. Ο Θ. Γαζούλης στα πλαίσια της εκστρατείας «Ελεύθερη και ασφαλής Οδήγηση» πραγματοποιεί στην 14η Πανελλήνια στα Καμένα Βούρλα, πρότυπη επιτόπια έρευνα με ερωτηματολόγιο και θέμα: «Τροχαία ατυχήματα με δίκυκλο»[7].

1996: Επιτεύχθηκε η πρώτη καταδίκη δημάρχου για παράνομα σαμαράκια[8]. Η ΛΕΜΟΤ στα πλαίσια της εκστρατείας «Ελεύθερη και ασφαλής Οδήγηση» οργάνωσε συνέντευξη τύπου στο ξενοδοχείο ROYAL OLYMPIC[9]. Εκεί έγινε απολογισμός έργου της εκστρατείας και παρουσίαση της εργασίας του Θ. Γαζούλη, «Τροχαία ατυχήματα και δίκυκλο», ως αποτέλεσμα της πρότυπης έρευνας που πραγματοποίησε ο ίδιος στη διάρκεια της 14ης Πανελλήνιας. Επίσης διανεμήθηκε η πολυθεματική εργασία του ιδίου, Ο αναβάτης θύμα ενός νέου ρατσισμού-Η προανάκριση στα τροχαία ατυχήματα[10].

1997: Στα πλαίσια της εκστρατείας «Ελεύθερη και ασφαλής Οδήγηση», κυκλοφορεί το βιβλίο του Θ. Γαζούλη,  Μοτοσυκλέτα νόμος & πραγματικότητα. Χορηγός έκδοσης η ΛΕΜΟΤ[11].

1998: Επιτεύχθηκε η πρώτη τελεσίδικη δικαστική απόφαση αποζημίωσης αναβάτη για ζημιές από ‘’σαμαράκια’’. Δημιουργείται το πρώτο δεδικασμένο, δηλαδή η δέσμευση ότι η απόφαση δεν μπορεί να ακυρωθεί από άλλη και αποτελεί νόμο για την έκδοση απόφασης σε παρόμοια υπόθεση. Κυκλοφορεί και διανέμεται δωρεάν στις λέσχες μοτοσυκλετιστών το βιβλίο του ιδίου: Άρθρα για την Μοτοσυκλέτα: Νομικές και πραγματιστικές προσεγγίσεις[12]. Επίσης στα πλαίσια της εκστρατείας «Ελεύθερη και ασφαλής Οδήγηση», πραγματοποιείται στη Βουλή των Ελλήνων στις 11 Νοε 1998, ομιλία του αντιπρόεδρου-νομικού σύμβουλου της ΜΟΤΟΕ και μέλους της ΛΕΜΟΤ Θ. Γαζούλη για τον ΚΟΚ[13].

1999: Ο πρόεδρος πλέον, νομικός σύμβουλος της ΜΟΤΟΕ και μέλος της ΛΕΜΟΤ Θ. Γαζούλης επιτυγχάνει την εξίσωση των ορίων ταχύτητας δικύκλων και αυτοκινήτων. Να θυμίσουμε ότι τα όρια στις Εθνικές οδούς ήταν 120 χλμ. για τα αυτοκίνητα και 90 χλμ. για τα δίκυκλα και στους επαρχιακούς ήταν 110 χλμ. για τα αυτοκίνητα και 80 χλμ. για τα δίκυκλα. Επιτυγχάνονται επίσης: α) η ελεύθερη κυκλοφορία δικύκλων στους λεωφορειόδρομους[14], β) η παραπομπή ως κατηγορουμένου ενώπιον του Πλημμελειοδικείου Αθηνών και η καταδίκη του εργολάβου που ευθύνεται για τα σαμαράκια της Λεωφ. Βουλιαγμένης[15] γ) ικανοποιείται το αίτημα της ΜΟΤΟΕ για συμμετοχή της στην Εθνική Επιτροπή Οδικής Ασφάλειας με εκπρόσωπο τον Θ. Γαζούλη[16], δ) κατατίθεται από τη ΜΟΤΟΕ υπόμνημα για την τροποποίηση της Υπουργικής Απόφασης για την απαγόρευση αντικατάστασης πλαισίων στις μοτοσυκλέτες[17], ε) δημοσιεύεται ανοιχτή επιστολή ενημέρωσης των βουλευτών για τις θέσεις και προτάσεις της ΜΟΤΟΕ ενόψει της ψήφισης του νέου ΚΟΚ. Η επιστολή θίγει το τότε ‘’καυτό’’ θέμα της κηδεμονίας των αγώνων από την ΕΛΠΑ (άρθρο 49)[18].

2000: Ίδρυση της Μοτοσυκλετιστικής Ένωσης Καταναλωτών (ΜΟΤΕΚ) από τον Θ. Γαζούλη τότε προέδρου-νομικού σύμβουλου της ΜΟΤΟΕ και μέλους της ΛΕΜΟΤ. Ταυτόχρονα κυκλοφορεί το βιβλίο του ιδίου, Ο ακυρωτικός έλεγχος των απαγορεύσεων κυκλοφορίας δικύκλων[19] το οποίο διανέμεται δωρεάν στις λέσχες. Προσφυγή κατά του ελληνικού δημοσίου για το άρθρο 49 του ΚΟΚ που απαιτεί σύμφωνη γνώμη της ΕΛΠΑ στη διοργάνωση αγώνων[20].

2001: Επιτεύχθηκε η τρίτη απόφαση του ΣτΕ για αφαίρεση πινακίδων απαγόρευσης διέλευσης δικύκλων[21].

2003: Ιστορική απόφαση του Υπουργείου Μεταφορών & Επικοινωνιών. Μετά από εισήγηση του Θ. Γαζούλη, νομικού συμβούλου-αντιπροέδρου της ΜΟΤΟΕ και μέλους της ΛΕΜΟΤ, έκρινε ότι οι «μειωτήρες ταχύτητας» (σαμαράκια) είναι παράνομοι, εκτός κι αν καλύπτουν μια σειρά πολύ αυστηρών προϋποθέσεων[22].

Κλείνοντας, να αναφερθώ σε κάτι που αντίθετα με τη σπουδαιότητά του, δεν είναι ευρύτερα γνωστό. Η τεκμηριωμένη βιβλιογραφία και οι δικαστικές αποφάσεις υπέρ του δικύκλου του Θ. Γαζούλη, είναι μεγάλης εμβέλειας κι εξ αυτού πολύτιμες, καθώς δεν υπήρξε παρόμοια προσπάθεια όχι μόνο από νομικούς ή σωματεία και φορείς του δικύκλου αλλά ούτε καν από αυτούς που έχουν επαγγελματικό συμφέρον για τη συνέχεια του έργου του.

Αυτά τα γεγονότα που αναφέρθηκαν παραπάνω και η βιβλιογραφία που δημιουργήθηκε τιμούν ιδιαίτερα τη ΛΕΜΟΤ, ένα μη κερδοσκοπικό σωματείο, γιατί με την εκστρατεία  «Ελεύθερη και ασφαλής Οδήγηση», κατόρθωσε και στάθηκε δίπλα στα πραγματικά προβλήματα των Ελλήνων μοτοσυκλετιστών, αλλά και εμπράκτως, με την αρωγή της, στην αφοσίωση που επέδειξε ο συγγραφέας των έργων και νομικός Θεόδωρος Γαζούλης.

Άγγελος Σινάνης

 

[1] Πληροφορητής ο Θεόδωρος Γαζούλης σε τηλεφωνική συνεργασία (14/3/2024).

[2] Πληροφορητής ο Θεόδωρος Γαζούλης σε τηλεφωνική συνεργασία (17/3/2024).

[3] Βλ. στην παρούσα ενότητα το τεκμήριο 2.68 ελεύθερη & ασφαλής κάλεσμα δράσης έγγραφο ΛΕΜΟΤ 10 Δεκ 1992 Α4 σελ 1. Υπογράφουν ο τότε Πρόεδρος του Δ.Σ της ΛΕΜΟΤ Γιάννης Εφραιμίδης και η Γ. Γραμματέας Μαρία Ρήγου.

[4] Το ιστορικό που παρατίθεται προέρχεται από έγγραφη πληροφόρηση του Θ. Γαζούλη, νομικού υπεύθυνου της εκστρατείας «Ελεύθερη και ασφαλής Οδήγηση», στον Α.Σ. (τηλεομοιότυπο από 15/2/2011).

[5] Βλ. στην παρούσα ενότητα τα 5.68 Motosport τ.172 Μαρτ (1993) 34, 9.68 Motosport τ.173 Απρ (1993) 22-23, 10:68 2 Τροχοί τ.28 Απρ Μαι (1993) 30, 11:68 Motosport τ.176 Ιουλ (1993) 34, 12 & 13.68 ΜΟΤΟ τ.91 Ιουλ (1993) 16, 14:68 ΜΟΤΟ τ.92 Αυγ (1993) 24, 15.68 2 Τροχοί τ.30 Αυγ Σεπτ (1993) 29, 16:68 ΜΟΤΟ τ.93 Σεπτ (1993) 16, Αναλυτικά το χρονικό βλ. ενότητα 8 2.2. Νομικά κείμενα, αρ. 30 Γαζούλης 30ο ΛΕΜΟΤ σαμαράκια χρονικό ξηλώματος ΜΟΤΟ τ.095 Νοε (1993) 28.

[6] Βλ. στην παρούσα ενότητα 24.68 Motosport τ.186 Μαι (1994) 30 και στη ενότητα 2 4.5 Ιστορικά «Σελίδα ΛΕΜΟΤ 2», Motosport τ.185 Απρ (1994) 32

[7] Βλ. ενότητα 8 1.2 Νομικά κείμενα, αρ. 10 Γαζούλης, τροχαία ατυχήματα και δίκυκλο, Motosport (1995) σελ 15.

[8] Βλ. ενότητα 8 1.2 Νομικά κείμενα, αρ. 9 Γαζούλης «σαμαράκια», Νομικό Βήμα τομ.43 τ.004 Ιουλ Αυγ (1995) 647-648.

[9] Βλ. 47.68 Motosport τ.208 Μαρτ (1996) 146.

[10] Βλ. ενότητα 8 1.2 Νομικά κείμενα, αρ. 10 Γαζούλης, ρατσισμός και προανάκριση, Motosport (1996) σελ 24.

[11] Βλ. ενότητα 8 1.2 Νομικά κείμενα, αρ. 16 Γαζούλης, νόμος & πραγματικότητα, ΛΕΜΟΤ (1997) σελ 48.

[12] Βλ. ενότητα 8 1.2 Νομικά κείμενα, αρ. 20 Γαζούλης, άρθρα για τη μοτοσυκλέτα (1998) σελ 28.

[13] Έγγραφη πληροφόρηση του Θεόδωρου Γαζούλη, νομικού υπεύθυνου της εκστρατείας «Ελεύθερη και ασφαλής Οδήγηση», στον Α.Σ. (τηλεομοιότυπο από 15/2/2011).

[14] Έγγραφη πληροφόρηση του Θ. Γαζούλη, νομικού υπεύθυνου της εκστρατείας «Ελεύθερη και ασφαλής Οδήγηση», στον Α.Σ. (τηλεομοιότυπο από 15/2/2011).

[15] Βλ. στην παρούσα ενότητα τα 58.68 Motosport τ.241 Φεβ Μαρτ (1999) 104, 59.68 τ.092 Μαρτ (1999) 73, 60.68 ΜΟΤΟ τ.212 Μαρτ (1999) 20, 61.68 0300 τ.018 Απρ (1999) 24. Μια διευκρίνιση: τα σαμαράκια της Λεωφ. Βουλιαγμένης δεν είχαν σχέση με τα σαμαράκια που ξεφύτρωναν στους δήμους. Τα πρώτα ήταν πραγματικές κακοτεχνίες-ανωμαλίες του οδοστρώματος και τα δεύτερα ήταν τεχνητά εμπόδια-εξογκώματα, πλαστικά ή ασφάλτινα τοποθετημένα για την αναγκαστική μείωση της ταχύτητας, κατά πλειοψηφία χωρίς προειδοποιητική σήμανση.

[16] Δελτίο τύπου ΜΟΤΟΕ με ΑΠ 31 από 15 Σεπτ 1999. Γ. Γραμματέας Γ. Χοχλακάκης. Υπουργός Μεταφορών & Επικοινωνιών ήταν ο Τάσος Μαντέλης (2/9/97-13/4/2000), βλ. σχετικά στην ενότητα 8 2.2 Νομικά κείμενα, Γαζούλης ΜΟΤΟΕ επιτροπή οδικής ασφάλειας ΥΜΕ Μαντέλης τ.099 Οκτ (1999) 80.

[17] Βλ. ενότητα 8 2.2 Νομικά κείμενα, Χ Χατζάρας για Γαζούλη ΜΟΤΟΕ πλαίσια ΜΟΤΟ τ.216 Μαι (1999) 12.

[18] Βλ. ενότητα 4 8.8 Νο 1 Άρθρο 49 επιστολή ΜΟΤΟΕ προς Βουλευτές Motosport τ.239 Δεκ Ιαν (1999) 98.

[19] Βλ. ενότητα 8 1.2 Νομικά κείμενα, αρ. 25 Γαζούλης ακυρωτικός έλεγχος (2000) διανομή σε Λέσχες το 2001 σελ 166.

[20] Βλ. ενότητα 4 5.8 Νο 13 MOTOE ΕΛΠΑ συνέντευξη Θ Γαζούλης σε Δ Χοϊδά τ.106 Απρ (2000) 132-142

[21] Έγγραφη πληροφόρηση του Θ. Γαζούλη, νομικού υπεύθυνου της εκστρατείας «Ελεύθερη και ασφαλής Οδήγηση», στον Α.Σ. (τηλεομοιότυπο από 15/2/2011).

[22] βλ. ενότητα 8 2.2 Νομικά κείμενα, Κ Γκαζής (επιμ.), «Σαμαράκια τέλος, ο νόμος», 0300 τ.087 Νοε (2003) 38

 

Shelf Wood